Os feminismos occidentais precisan un xiro epistemolóxico: deixar de ser
Alicias que entran, monstruosas e en tropel, nas vidas das outras.
Coñecer en profundidade e complexidade os contextos, deixar que elas
(múltiples, diversas, complexas) falen, desfacer oposicións ficticias e
estereotipos recorrentes que só producen silencio.
Seguramente moitas de nós crecésemos escoitando falar, lendo ou en
tempos máis recentes, vendo, a Alicia no seu país das marabillas e na
súa viaxe a través do espello. Alicia é unha ficción que ten moitas máis
lecturas das aparentes. Unha delas, chegada de lectoras feministas non
occidentais que foron obrigadas, porque así o mandaba o canon, a ler
esta historia de nena loira, fálanos de como Alicia pode lerse coma unha
metáfora da colonización. Como a historia da muller branca que chega a
poñer orde e dominar un mundo que lle resulta alleo, estraño e
incomprensible. Onde todo o que ve a remite á tolemia, porque
simplemente carece das ferramentas necesarias, do contexto e da
sensibilidade, para achegarse dende outra óptica ao que a rodea. Ela,
Alicia, fica, xigante e dona da verdade absoluta, no medio dunha
paisaxe descoñecida que busca interpretar dende o seu contexto branco e
acomodado de xardíns e seráns de tomar o té.
As ficcións coma esta poden semellar a primeira vista irrelevantes,
mais cómpre volver poñer o foco na importancia das ficcións como
creadoras de realidade, non nun sentido abstracto e literario, senón
máis ben no sentido dos discursos que imos debullando cada día a través
das imaxes e mensaxes que proxectamos sobre nós mesmas e as nosas
outras, en particular dentro dos feminismos occidentais. Igualmente,
porque como defende Chandra Talpade Mohanty, a tarefa
de revisar as interaccións entre os feminismos e os discursos coloniais é
agora máis urxente ca nunca, nun contexto onde os patriarcados e o
capitalismo se reforzan e onde debemos deconstruír os conceptos
occidentais da suposta sororidade feminista da Alicia de cuncas de té
para pasar a unha solidariedade feminista crítica como a que defende
Mohanty.
Para as persoas que coma min habitamos espazos intermedios, persoas
que somos o túnel ou o espello das Alicias varias, non deixa de resultar
cada vez máis preocupante a ausencia dun debate de profundidade sobre a
cuestión de/colonial no contexto dos feminismos occidentais. Polo
xeral, cando se tratan estes temas, mesmo nun contexto de debate chamado
“interseccional”, adoita ser dende o exotismo ou dende a superioridade moral, dúas caras do mesmo discurso.
No hay comentarios:
Publicar un comentario